W dolinie strumienia Osówka od Jeziora Głębokiego do Podbórza w Szczecinie został powołany zespół przyrodniczo-krajobrazowy "Dolina Siedmiu Młynów i źródła strumienia Osówka". Są to tereny leśne o cechach naturalnych ze stanowiskami zagrożonych i rzadko spotykanych roślin.
Staw Zacisze, fot. 2006, SNW
Szlak przez Dolinę Siedmiu Młynów ma ok. 4 km długości. Trasa prowadzi przez las wzdłuż strumienia Osówka w kierunku na
Szczecińską Gubałówkę. Dalej leśnymi drogami można dojść na Podbórz. Trasę można zacząć przy "Białej Leśniczówce" (w 2025 roku budynek niezagospodarowany), która mieści się przy ul. Miodowej 3, niedaleko pętli tramwajowej na Głębokim, obok siedziby Lasów Miejskich Szczecina. Obok znajduje się polsko-niemiecka ścieżka przyrodniczo-edukacyjna "Wspólny Las-Wspólna Europa". Ścieżka jest ogrodzona i wyposażona w wiaty, ławy. Przy ulicy Miodowej jest parking.
Ścieżka przyrodniczo-edukacyjna przy ulicy Miodowej, fot. 2006, SNW
Idąc od strony ulicy Miodowej kierujemy się szlakiem niebieskim, dalej zielonym. Po drodze napotkamy stawy młyńskie i pozostałości dawnej zabudowy młynów, np. mostek, schody, resztki muru. Do dzisiaj z dawnych młynów zachowało się jedynie Ustronie. Po kolei wzdłuż Osówki mijamy stawy (w nawiasach niemieckie odpowiedniki nazw młynów):
Zazulin (Kuckuksmühle),
Ustronie (Sauersackmühle później Kaisermühle),
Uroczysko (Papillonsmühle później Schmetterlingsmühle),
Zacisze (Mutgebermühle),
Nagórnik (Strohmühle później Bergmühle),
Łomot (Klappmühle),
Wyszyna (Obermühle).
Staw Uroczysko, fot. 2006, SNW
W 2006 roku w Dolinie Siedmiu Młynów planowano wykonać oznaczenie trasy (polsko-niemieckie drogowskazy i słupki oznaczone cyframi od 1 do 7 - przystanki przy stawach młyńskich).
jeden z młynów - przed II wojną
Historia: Młyny wodne wraz ze spiętrzającymi wodę stawami młyńskimi funkcjonowały nieprzerwanie do XIX wieku. Zaprzestały działalności wraz z rozwojem młynarstwa o napędzie elektrycznym. Na przełomie XIX i XX wieku, Dolina Siedmiu Młynów została przekształcona w atrakcyjny rejon turystyczno-wypoczynkowy. Przyczyniło się to do przekształcenia młynów w restauracje, kawiarnie, hotele, schroniska młodzieżowe. W czasie II wojny nie zostały zniszczone, jednak opuszczone i niezamieszkałe stopniowo były dewastowane i w konsekwencji całkowicie zniszczone. Do dzisiaj zachował się jedynie budynek mieszkalny po młynie Ustronie. Zobacz trasę rowerową:
RUSAŁKA - DOLINA SIEMIU MŁYNÓW - WARSZEWO - RUSAŁKA
W 2006 roku Stowarzyszenie Nasze Wycieczki przeprowadziło ankietę: Czy jesteś za projektem częściowego odtworzenia tego co było w Dolinie Siedmiu Młynów? Z 52 osób, które odpowiedziały na ankietę 96.2% (50 osób) odpowiedziało: za; 3.8% (2 osoby) odpowiedziały: nie wiem; nie było nikogo kto byłby przeciw. Zobacz
podsumowanie w/w i innych naszych ankiet z 2005-2014.