nadesłał: Waldemar Rusek

Jeden z największych średniowiecznych zamków w Wielkopolsce wzniesiono w Kaliszu, na wyspie między odnogami rzeki Prosny. Najpierw, około 1253 roku, powstała budowla drewniana dla księcia wielkopolskiego, krakowskiego i króla Polski, Bolesława Pobożnego, dziadka króla Kazimierza Wielkiego. W XIV wieku król Kazimierz III Wielki zainicjował budowę zamku murowanego. Obecnie po zamku pozostała tylko wyeksponowana niewielka część fundamentów, obok stoją tablice informacyjne i makieta zamku.

 

Kalisz. Budynek LO im. A. Asnyka w miejscu dawnego zamku, fot. Waldemar Rusek, 11.06.2022.

 

Kalisz. Makieta zamku królewskiego, fot. Waldemar Rusek, 13.02.2025.

 

Kalisz. Makieta zamku królewskiego, fot. Waldemar Rusek, 13.02.2025.

 

Kalisz. Makieta zamku królewskiego, fot. Waldemar Rusek, 13.02.2025.

 

Kalisz. Tablice informacyjne o zamku królewskim i murach miejskich, fot. Waldemar Rusek, 13.02.2025.

 

Kaliski zamek był jednym z wielu, jakie wybudował Kazimierz Wielki. Na wyspie, która została podniesiona o około 2 metry, wzniesiono warowny zamek murowany z cegły i kamienia, który został otoczony fosą. Fosa miała około 14–15 metrów szerokości i 3 metrów głębokości. Zamek został zbudowany na planie czworoboku o wymiarach 40 na 50 metrów z 45 pomieszczeniami. Jego powierzchnia wynosiła ponad 2000 m.kw.. Według opisu z roku 1564 zamek był budowlą czteroskrzydłową z dziedzińcami. Skrzydło, które znajdowało się przy murze miejskim po przeciwnej stronie wjazdu, było czterokondygnacyjne, trzy pozostałe skrzydła były niższe. Do zamku można było dostać się przez most zwodzony o długość 11,5 metra.


W zamku w Kaliszu okresowo przebywali polscy królowie. W latach 1402–1423 25 razy rezydował tu król Władysław II Jagiełło. W 1537 roku pożar strawił zachodnie skrzydło. Tego skrzydła już nie odbudowano. Za zamkiem od strony zachodniej prowadziła boczna furta do gospodarczego przygródka. Przygródek otaczał mur, oparty również o obwarowania miejskie. W obrębie fortyfikacji przygródka znajdowała się jedna z baszt miejskich. W XVI wieku zamek był rezydencją władz wielkopolskich. Miał tam swoją rezydencję starosta generalny, kaliski wojewoda i inni. Po 1792 roku, po pożarze, zamek popadł w ruinę.


W latach 1803 i 1804 ruiny zostały rozebrane na budulec. W miejscu zamku, w 1819 roku, zbudowano Szkołę Wojewódzką, obecnie I Liceum Ogólnokształcącego im. Adama Asnyka. Jednym śladem po zamku są odkryte przez archeologów wzmocnione fundamenty jednej ze ścian zamku widoczne od strony placu Jana Pawła II. Pierwsze prace archeologiczne były przeprowadzone w połowie XX wieku. Dalsze prace archeologiczne kontynuowano w latach 80. XX wieku.

 

Kalisz. Fundamenty zamku królewskiego, w tle budynek LO im. A. Asnyka, fot. Waldemar Rusek, 13.02.2025.

 

Kalisz. Fundamenty zamku królewskiego, w tle budynek LO im. A. Asnyka, fot. Waldemar Rusek, 13.02.2025.

 

zobacz blisko:

Fortyfikacje miejskie. Bramy, baszty, mury obronne,

Sanktuarium św. Józefa - Bazylika pw. Wniebowzięcia NMP,

Sanktuarium pw. Miłosierdzia Bożego.