Świetlik kopułowy w Muzeum Narodowym w Szczecinie

W centralnej części gmachu Muzeum Narodowego w Szczecinie przy Wałach Chrobrego znajduje się monumentalny element architektoniczny zwany latarnią. Przez duże okna światło wpada do wnętrza latarni, w której znajduje się świetlik kopułowy o średnicy 14 metrów. Świetlik w muzeum to nie tylko dekoracja, ale precyzyjnie zaprojektowany system, który łączy historyczną architektoniczną formę z funkcjonalnością. Jest świetnym przykładem, jak światło może kształtować i definiować architekturę wnętrza. Powstał by przepuszczać światło do reprezentacyjnej sali muzeum i równomiernie oświetlać stojące w niej eksponaty, ale od 1950 roku nie spełnia swojej funkcji, ponieważ całą salę reprezentacyjną wypełniają pomieszczenia Teatru Współczesnego razem z 344 miejscami* na widowni.

Świetlik kopułowy w latarni Muzeum Narodowego w Szczecinie, fot. 2005, SNW

Muzeum Narodowe w Szczecinie, fot. 2009, SNW

Kształt i budowa: Świetlik kopułowy dwupowłokowy oznacza, że składa się z dwóch warstw. Zewnętrzna, widoczna z dachu budynku, to latarnia dachowa, która ma kształt wieloboku i jest zwieńczona daszkiem. W tej latarni znajdują się pionowe, wysokie okna.
Funkcja okien: Okna w latarni są strategicznie umieszczone, aby wpuszczać światło dzienne do przestrzeni między latarnią a wewnętrzną kopułą. Taka konstrukcja ma na celu nie tylko doświetlenie sali, ale także izolację termiczną i akustyczną. Tworzy naturalną barierę, która chroni wnętrze przed zimnem i hałasem, jednocześnie zapewniając idealne warunki oświetleniowe dla eksponatów muzealnych.
Wewnętrzna kopuła: Wewnątrz latarni znajduje się duża, okrągła, szklana kopuła o średnicy 14 metrów. To ona oddziela salę pod nią od przestrzeni latarni. Szkło tej wewnętrznej kopuły jest matowe, aby równomiernie rozpraszać światło wpadające przez okna.

Pomieszczenie latarni i świetlik kopułowy można było zobaczyć wchodząc na wieżę Muzeum, gdy kręcone schody prowadzące na górę nie były jeszcze szczelnie obudowane. Prezentujemy więc zdjęcia tej architektonicznej ciekawostki z 2005 roku.

Obecnie (lipiec 2025) został ogłoszony gruntowny remont Muzeum (za 23 949 023,09 PLN), ale na remont reprezentacyjnej sali, latarni i kopułowego świetlika trzeba będzie poczekać do czasu, gdy Teatr Współczesny zostanie przeniesiony do nowej siedziby (być może na Łasztowni, być może za kilka lat).