Wycieczka szlakiem Bohumila Hrabala
Bohumil Hrabal (1914-1997) jeden z najpopularniejszych na świecie pisarzy czeskich, był prawnikiem z wykształcenia, ale wykonywał wiele innych zawodów: robotnika kolejowego, dyżurnego ruchu, urzędnika akwizycji, komiwojażera, robotnika w hucie stali, pakowacza w składnicy makulatury i pracownika fizycznego w teatrze. W jego książkach można odnaleźć świat, który poznał podczas tej wędrówki przez różne środowiska. Był także autorem powieści o tematyce wojennej ('Pociągi pod specjalnym nadzorem'). Całej jego twórczości poświęcona jest osobna strona na Wikipedii.
Nymburk, drewniana ławeczka Hrabala. Fot. Anna Gruszczyńska
Książka 'Skarby świata całego', projekt okładki Waldemar Świerzy
Książka 'Skarby świata całego', Bohumil Hrabal, 1985, archiwum SNW
Motto: Dziecko ustawia figurki, by je po chwili rozrzucić ..." Gomperz
Bohumil Hrabal sięgał też do wspomnień z dzieciństwa. W książkach jako główną bohaterkę umieścił Marie Hrabalovą, swoją matkę. W 'Postrzyżynach' mieszkała w browarze. W książce 'Skarby świata całego' - w domu starców, w którym z radiowęzła nieustannie nadawana była melodia 'Harlekýnovy milióny', taki jest oryginalny tytuł tej książki. Hrabal pisząc "Skarby świata całego' sam miał 70 lat, a jego matka już nie żyła (zmarła w 1970). Starzenie się głównej bohaterki i obserwacja starości innych w pięknej scenerii dawnego hrabiowskiego pałacu sprzyjały wspominaniu dawnych czasów, które bezpowrotnie minęły. W podróże w przeszłość przenosimy się dzięki znawcom i świadkom dawnych złotych czasów, pana Otokara Rykra, Wacława Korzonka i Karola Wybornego, którzy opowiadają o Nymburku, jako o 'miasteczku, w którym czas się zatrzymał'. Wspomnienia przepojone są nostalgią, mimo to bohaterka znajduje sposób na pogodzenie się ze starością.
Książka 'Skarby świata całego', strona 31
Książka 'Skarby świata całego', strona 170
Niektórzy myślą, że dom starców opisany w książce 'Skarby świata całego' znajduje się w pałacu Kuks, ale pałac znajduje się około 80 km na wschód od miasteczka Nymburk. Bliżej Nymburka, około 16 km na zachód, w miasteczku Lysá nad Labem, znajduje się również zamek należący dawniej do hrabiego Szporka, a w pięknym ogrodzie do dziś stoją figury wyrzeźbione przez M. Brauna. Zamek obecnie jest niedostępny dla zwiedzających, ponieważ dalej znajduje się w nim dom starców. W tym domu przebywał od sierpnia 1966 do do chwili śmierci w marcu 1967 roku Josef Hrabal, barwnie opisany przez Bohumila Hrabala, stryj Pepin.
Bohumil Hrabal przez wiele lat mieszkał i tworzył w Kersku, w powiecie Nymburk, około 47 km na wschód od Pragi. Do życia spędzonego w Kersku nawiązuje w swym zbiorze opowiadań „Święto przebiśniegu” (czes. „Slavnosti sněženek”). W Kersku i okolicach polecamy odwiedzić miejsca związane z pisarzem i jego twórczością. Możemy wybrać się na wycieczkę szlakiem turystycznym, mierzącym około 15 kilometrów, odpowiednim zarówno dla rowerzystów, jak i pieszych turystów. Szlak rozpoczyna się przy restauracji Hájenka, znanej z opowiadań „Święto przebiśniegu”. Spróbujemy tu znakomitych dań z dziczyzny czy słynnego piwa Postřižinskiego.
Niedaleko restauracji znajdziemy leśne Atelier Kuba. Zobaczymy tu wyroby z ceramiki, między innymi bogatą kolekcję ukochanych kotów Hrabala, a także prace czołowych czeskich artystów i fotografików. Każdego roku w maju, w ogródku przy atelier, odbywa się impreza poświęcona pisarzowi – Kersko Hrabala.
Po zwiedzeniu atelier możemy wyruszyć w dalszą drogę czerwonym szlakiem turystycznym, który rozpoczyna się przy źródle mineralnym Józefa. Kierując się na lewo od źródła dojedziemy do domu Hrabala. Do 2024 roku ma powstać tu ekspozycja przypominająca życie i twórczość pisarza. Wśród eksponatów znajdą się między innymi maszyny do pisania Hrabala, jego fotel czy rower.
Kontynuujemy wycieczkę zielonym szlakiem turystycznym przez las, do drogowskazu Stare Koryto Łaby, gdzie po dwustu metrach skręcimy w lewo, mało uczęszczaną ścieżką, w kierunku Łaby. Po przebyciu około kilometra napotkamy trasę rowerową numer 0019, która zaprowadzi nas na skraj Kerska. Czerwonym szlakiem dojedziemy stąd do cmentarza, na którym znajduje się grób rodziny Hrabala.
Następnie wyruszymy wzdłuż jeziora, przez osadę Písty, aż do mostu kolejowego w Nymburku. Tam skręcimy w prawo i przez przejazd kolejowy dojedziemy do ostatniego punktu na trasie – do browaru nymburskiego. Jego zarządcą był ojczym Hrabala, który na terenie browaru także mieszkał z całą rodziną. Pisarz spędził tu dzieciństwo i wczesną młodość. W browarze opisanym w książkach Hrabala sprzedaje się obecnie piwo Postřižinské.
Nymburk, mury obronne, Fot. CzechTourism, Ladislav Renner
Kersko. Fot. Anna Gruszczyńska
Kersko, Atelier Kuba. Fot. Anna Gruszczyńska
Kersko, Atelier Kuba. Fot. Anna Gruszczyńska
Po degustacji tutejszego piwa polecamy zwiedzić rynek w Nymburku. Możemy przysiąść na stojącej na rynku ławeczce, którą zdobi rzeźba Hrabala i jego kotów. W mieście zobaczymy także willę rodziny Hrabalów, pochodzącą z końca lat trzydziestych XX wieku, obok której znajduje się tablica informacyjna z mapą Trasy Hrabala.