Diabelski Głaz - Pomnik Kultury Wschodnich Łużyc
Diabelski Głaz jest pomnikiem przyrody i pomnikiem kultury Wschodnich Łużyc. O jego wyjątkowości świadczy nie tylko wielkość i kształt, ale również ilość i rodzaj nawiertów i żłobów wykonanych przez dawnych Słowian, oraz położenie z dala od osad i w pobliżu wody, co świadczy o kultowym charakterze tego miejsca.
Diabelski Głaz - pomnik przyrody i kultury Wschodnich Łużyc, fot. 02.06.2022, SNW.
Około 10 lat temu Głaz był zarośnięty mchem, teraz jest oczyszczony i wyraźne widać na nim wszystkie nawierty, fot. 02.06.2022, SNW.
Diabelski Głaz - pomnik przyrody i kultury Wschodnich Łużyc, fot. 02.06.2022, SNW.
Przed wiekami spotykano się przy głazie i świętowano m.in. nadejście lata. Otwory symbolizujące słońce służyły prawdopodobnie do mocowania drewnianych elementów, które po podpaleniu tworzyły żywy obraz promieni słonecznych.
Związana z głazem legenda mówi, że dawno temu diabeł postanowił poślubić córkę młynarza, więc przybrał postać człowieka, ale jej matka rozpoznała diabła i udaremniła jego plan. Diabeł z wściekłości rzucił głazem w młyn, lecz nie trafił i głaz do dzisiaj leży w miejscu, w którym wtedy upadł.
Diabelski Głaz - pomnik przyrody i kultury Wschodnich Łużyc, fot. 02.06.2022, SNW.
Diabelski Głaz - pomnik przyrody i kultury Wschodnich Łużyc, fot. 02.06.2022, SNW.
Objętość - 36 m3.
Ciężar - około 100 ton.
Jest to głaz narzutowy, który pochodzi ze Skandynawii, a jego wiek określa się na 1,8 - 2 miliardy lat.
Współrzędne Diabelskiego Głazu:
51°37'48.2"N 14°48'06.1"E
51.630063, 14.801697
Powiat: żarski
Gmina: Trzebiel
Niedaleko biegnie droga krajowa nr 12.
Diabelski Głaz leży pomiędzy wsią Kamienica nad Nysą Łużycką a miejscowością Trzebiel. Łączy je ulica Słowackiego, która w rzeczywistości jest położoną wzdłuż pól malowniczą drogą, oznaczoną jako niebieski szlak. Jest to teren Parku Krajobrazowego „Łuk Mużakowa”, utworzonego w 2001 roku by chronić morenę czołową wyrzeźbioną przez lodowiec po obu stronach Nysy Łużyckiej. „Łuk Mużakowa” ma kształt podkowy i prawdopodobnie jest to jedyna morena czołowa widoczna z kosmosu.
Diabelski Głaz - pomnik przyrody i kultury Wschodnich Łużyc, fot. 02.06.2022, SNW.
Diabelski Głaz - pomnik przyrody i kultury Wschodnich Łużyc, fot. 02.06.2022, SNW.
Diabelski Głaz - pomnik przyrody i kultury Wschodnich Łużyc, fot. 02.06.2022, SNW.
Za linią drzew, rosnących za kamieniem, płynie rzeczka Trzebna, nazywana również Lanka, fot. 02.06.2022, SNW.
Widok na Diabelski Głaz z miejsca odpoczynku, fot. 02.06.2022, SNW.
Tablice informacyjne obok Diabelskiego Głazu, fot. 02.06.2022, SNW.
Miejsce odpoczynku obok Diabelskiego Głazu, fot. 02.06.2022, SNW.
Diabelski Głaz, według rejestru Form Ochrony Przyrody, został ustanowiony pomnikiem przyrody 24.12.1976 roku i nazwany "Diabelskim Kamieniem'. Stowarzyszenie Promocji Wschodnich Łużyc nazywa go "Głazem Krabata", fot. 02.06.2022, SNW.
Z drogi między wsią Kamienica nad Nysą Łużycką a miejscowością Trzebiel miejsce odpoczynku jest ledwie widoczne, ale przy skręcie do Diabelskiego Głazu znajdują się drogowskazy i nie sposób zabłądzić, fot. 02.06.2022, SNW.
Droga do Diabelskiego Głazu, fot. 02.06.2022, SNW.
Droga do Diabelskiego Głazu, fot. 02.06.2022, SNW.
Do Diabelskiego Głazu z miejscowości Trzebiel jest 1,2 km, z Kamienicy nad Nysą Łużycką 750 m.
Diabelski Głaz - Teufelstein na pocztówce z 1933 roku.
To nie jedyny Diabelski Głaz w województwie lubuskim. W gminie Kożuchów, na uboczu wsi, przy drodze Bulin – Ojcowizna, przy miejscu odpoczynku w postaci zadaszonego stolika z ławeczkami, leży Czarci Głaz. Czarci Głaz leży też w gminie Strzelce Krajeńskie, w lesie sosnowym koło Żabicka i jest oznaczony drogowskazem. Diabelski Kamień leży też przy drodze leśnej w gminie Żagań.