CMENTARZ ŻYDOWSKI w Skwierzynie
2 kilometry na południe od centrum Skwierzyny znajduje się Żydowska Góra, a na niej Żydowski Cmentarz (Kirkut), który jest jedynym śladem jaki pozostał po ponad 600-letniej obecności Skwierzyńskich Żydów.
![Image Image](/images/stories/lubuskie/ciekawe_miejsce/kirkut_s_077.jpg)
fot. 2008, SNW.
Współrzędne:
52°35'33.0"N 15°30'34.1"E
52.592497, 15.509466
52°35'33.0"N 15°30'34.1"E
52.592497, 15.509466
![Image Image](/images/stories/lubuskie/ciekawe_miejsce/kirkut_s_039.jpg)
fot. 2008, SNW.
Żydzi w Skwierzynie osiedlali się prawdopodobnie już od XIV wieku. W roku 1838 mieszkało w Skwierzynie 1543 Żydów, od tego czasu do 1933 roku ludność żydowska systematycznie malała.
![Image Image](/images/stories/lubuskie/ciekawe_miejsce/kirkut_s_135.jpg)
fot. 2008, SNW.
Najstarszy nagrobek pochodzi z 1747 roku (Skwierzyna znajdowała się wtedy w granicach Rzeczypospolitej).
![Image Image](/images/stories/lubuskie/ciekawe_miejsce/kirkut_s_065.jpg)
fot. 2008, SNW.
Na nagrobkach znajdują się symbole np. oko opatrzności, dłonie w geście błogosławieństwa, dzban i misa, księga, korona, lew, orzeł, jeleń, gałązka palmowa, świecznik i inne. Niektóre z nich opisane są na tablicy informacyjne stojącej u podnóża góry.
![Image Image](/images/stories/lubuskie/ciekawe_miejsce/kirkut_s_148.jpg)
fot. 2008, SNW.
Cmentarz zajmuje ponad 2 ha i graniczy bezpośrednio z cmentarzem katolickim (dawnym ewangelickim). Pod względem ilości nagrobków (ponad 200 macew), jest największym cmentarzem żydowskim w woj. lubuskim.
![Image Image](/images/stories/lubuskie/ciekawe_miejsce/kirkut_s_073.jpg)
fot. 2008, SNW.
Cmentarz przetrwał czasy nazizmu i w stanie niemal nienaruszonym pozostał do mniej więcej połowy lat 60, kiedy to władze lokalne oficjalnie "porządkując" cmentarz, demontowały i wywoziły nagrobki wykonane ze szlachetniejszych materiałów by wykorzystać je do celów budowlanych. Jednocześnie kirkut był dewastowany przez szabrowników i wandali. Do dzisiaj nie zachowało się ogrodzenie oraz brama, nie zachował się dom pogrzebowy, studnia czy nagrobki ozdobione czarnym szkłem. W 1992 roku skwierzyński kirkut został wpisany do rejestru zabytków, ale gminie brakuje pieniędzy na całkowitą renowację.
![Image Image](/images/stories/lubuskie/ciekawe_miejsce/kirkut_s_036.jpg)
Lapidarium, fot. 2008, SNW.
![Image Image](/images/stories/lubuskie/ciekawe_miejsce/kirkut_s_088.jpg)
Żydzi w dowód pamięci na nagrobkach zamiast kwiatów kładą kamienie, fot. 2008, SNW.
Skwierzyna znajduje się około 30 km na południe od Gorzowa Wielkopolskiego, na Żydowską Górę (Judenberg) można dojechać drogą nr 3 ( E65), cmentarz znajduje się przy ulicy Mickiewicza, niedaleko drogi do Międzyrzecza.
![Image Image](/images/stories/lubuskie/ciekawe_miejsce/kirkut_s_021.jpg)
Przy drodze znajdują się tablice informacyjne, fot. 2008, SNW.
![Image Image](/images/stories/lubuskie/ciekawe_miejsce/kirkut_s_023.jpg)
fot. 2008, SNW.
![Image Image](/images/stories/lubuskie/ciekawe_miejsce/kirkut_s_115.jpg)
fot. 2008, SNW.
![Image Image](/images/stories/lubuskie/ciekawe_miejsce/kirkut_s_049.jpg)
fot. 2008, SNW.
Komentarze