Gmach Zachodniopomorskiego Urzędu Wojewódzkiego w Szczecinie
Gmach Zachodniopomorskiego Urzędu Wojewódzkiego w Szczecinie, dawna siedziba Rejencji Szczecińskiej, jest jednym z trzech reprezentacyjnych budynków na Wałach Chrobrego. Składa się z pięciu skrzydeł, dwóch zamkniętych dziedzińców i dwóch wież.
Wieża Północna, zwana także Meteorologiczną ma wysokość 75,8 metra. Na górze znajduje się iglica z różą wiatrów. Na dole iglicy znajdowała się kiedyś kula, która w czasie ważnych uroczystości była wciągana na szczyt iglicy. W czasie wojny część wieży została zburzona, a kula zaginęła. Wieża Południowa, tzw. Wieża z Marynarzem ma wysokość 86,6 metra.
Koncepcję projektu wykonał Paul Kieschke, ceniony architekt Ministerstwa Robót Publicznych w Berlinie. Po jego śmierci projekt ukończył inspektor budowlany Lehmgrübner z zespołem. Budowa trwała pięć lat, od 1906 do 1911 roku. Gmach powstał w miejscu murów fortecznych. Prace ziemne wymagały utwardzenia gruntów i głębokiego posadowienia fundamentów z wykorzystaniem płyt żelbetonowych. W gmachu mieściły się biura rejencji szczecińskiej, urzędy morskie oraz mieszkanie prezydenta rejencji. Architektura wraz z wystrojem zewnętrznym przetrwała II wojnę światową w prawie niezmienionym stanie. 30 kwietnia 1945 roku gmach stał się siedzibą władz polskich, o godzinie 8.15 wciągnięto na gmach urzędu polską flagę. Siedzibę znalazł tu Zarząd Miasta i urząd wojewódzki z wojewodą Leonardem Borkowiczem. W tym okresie zorganizowano w budynku także stołówkę oraz oddano kilkadziesiąt pokoi pod funkcje mieszkalne. Od 1946 roku, z przerwą w latach 1950-75, kiedy to gmach przejęła Wojewódzka Rada Narodowa, mieści się tu urząd wojewódzki. Poza nim w gmachu funkcjonuje Agencja Nieruchomości Rolnych oraz jednostki administracji rządowej. Aktualnie z dużą starannością przywracane są historyczne elementy dekoracji malarskiej w oparciu o zachowane oryginalne fragmenty. W głównym holu znajduje się makieta całego gmachu. Warto też zwrócić uwagę na detal i zdobienia kolumn.
Gmach udostępniony jest dla turystów. Decyzję o jak najszerszym udostępnieniu urzędu podjął wojewoda Marcin Zydorowicz w związku z przypadającą w 2011 roku setną rocznicą powstania gmachu. Zwiedzający, spacerując z przewodnikiem, w ciągu dwóch godzin zobaczą najważniejsze miejsca ZUW. Przygotowano 3 trasy. Na pierwszej można wejść na wieże i zobaczyć z góry Wały Chrobrego. Druga prowadzi przez najbardziej reprezentacyjne pomieszczenia a trzecia odkrywa tajemnicze podziemia Zachodniopomorskiego Urzędu Wojewódzkiego. Informacje na temat zwiedzania budynku > TUTAJ.