W szczecińskim Lesie Arkońskim, obrzeżach Puszczy Wkrzańskiej, wiele drogowskazów prowadzi do pomnika przyrody "Dębu Bogusława X". Czy jest to ciekawe miejsce? "Dąb Bogusława X" stoi, bo już raczej nie rośnie, przy skrzyżowaniu leśnych ścieżek z Warszewa do Leśna Górnego i z Pilchowa do Przęsocina. Wszystkie odnogi skrzyżowania, a szczególnie szeroka droga leśna nazwana ulicą Podbórzańską, są mocno zryte przez ciężarówki i inne "leśne maszyny". Koleiny, błoto i rozległe kałuże nie zachęcają do spacerów i rowerowych wycieczek. A szkoda, bo miejsce ma swoją historyczną wartość. Przez wieki rosły tu dwa pomnikowe drzewa: Dąb Książęcy (Herzogseiche) i Dąb Bliźniaczy (Zwillingseiche). Obecnie z pomnikowych drzew niewiele już zostało. Dąb Bliźniaczy zwany obecnie Dębem Bogusława X nie ma już korony, a Dąb Książęcy leży obok powalony przez wichurę.

Dąb Bogusława X, na pierwszym planie pozostałości po Dębie Książęcym, fot. 26.04.2008., SNW 

Herzogseiche (Dąb Książęcy) im Hohenleeser Walde (Naturdenkmal), zdjęcie z 1931 roku. 

Dąb Książęcy (Herzogseiche) 100 lat temu miał wysokość 20 m, obwód 6,20 m. Na wysokości 2,5 m znajdowało się pierwsze rozgałęzienie, z którego lewa jego część była ucięta. Na wysokości 5 m drzewo ponownie się rozgałęziało na dwa pnie, z których jeden, w listopadzie 1916 roku, został poważnie uszkodzony podczas burzy. Szacuje się, że gdy w 1981 roku potężna wichura przewróciła drzewo, dąb miał około 650 lat. W szczecińskim Archiwum Państwowym i Książnicy Pomorskiej znajduje się wiele zdjęć przedstawiających pierwotny wygląd drzewa, co oznacza, że było cenionym pomnikiem przyrody i celem leśnych spacerów. Są trzy legendy na temat tego skąd wzięła się nazwa drzewa:
1. Drzewo zostało zasadzone przez jednego z książąt i stąd nazwa.
2. Książę Bogusław X lubił polować w tych lasach i wyjątkowo upodobał sobie to drzewo. W jego cieniu jadł posiłki i odpoczywał.
3. Trzecia i najbardziej znana legenda głosi, że podczas polowania jeden z książąt pomorskich ranił w pobliżu drzewa potężnego jelenia. Mimo ran jeleń zaatakował i książę próbował bronić się nożem, ale widząc że nie ma szans wspiął się na dąb i tam znalazł schronienie. Jeleń czekał pod drzewem cały dzień i całą noc i dopiero następnego dnia o świcie książę został odnaleziony i oswobodzony.

Pozostałości Dębu Książęcego (Herzogseiche), fot. 26.04.2008., SNW 

Pozostałości Dębu Książęcego (Herzogseiche), fot. 26.04.2008., SNW

Pozostałości Dębu Książęcego (Herzogseiche), fot. 26.04.2008., SNW

Pozostałości Dębu Książęcego (Herzogseiche), fot. 05.02.2020., SNW 

Dąb Bogusława X, przed 1945 rokiem Dąb Bliźniaczy (Zwillingseiche) - znajduje się na przeciwko Dębu Książęcego, po południowej stronie drogi prowadzącej do Siedlic. Jest młodszy od Dębu Książęcego, jego wiek szacuje się na 400-450 lat. Dąb ma w obwodzie około 5 metrów i składa się z dwóch zrośniętych ze sobą drzew. Na wysokości około 3 m drzewo rozgałęzia się i każdy pień ma w obwodzie około 3 m, ale niewiele wyżej jeden z pni jest odcięty. Drugi pień rozgałęzia się na wysokości około 8,5 m. Oba pnie sięgają tylko ciut wyżej. Złamane i przycięte. Drzewo nie ma korony. Jego stan jest krytyczny.

 Dąb Bogusława X, fot. 05.02.2020., SNW 

Dąb Bogusława X, fot. 05.02.2020., SNW 

Tablica informacyjna pod Dębem Bogusława X, fot. 26.04.2008., SNW 

Tablica informacyjna pod Dębem Bogusława X, fot. 26.04.2008., SNW 

Skrzyżowanie, przy którym rosły pomnikowe dęby, łączy wiele leśnych szlaków. Ma turystyczny potencjał. Nawet jeśli legendy są naciągane warto zachować pamięć o Gryfitach. W ostatnich latach wokół Dębu Bogusława X wycięto wiele drzew, jest dobrze nasłonecznione. Wystarczyłoby więc posadzić nowe dęby, stworzyć obok miejsce odpoczynku (chociażby postawić ławkę), by miejsce znowu zyskało na atrakcyjności.

Lokalizacja:

53°30'18.9"N 14°31'37.8"E,  53.505249, 14.527175

Szczecin, ulica Podbórzańska, jedna z dróg do Dębu Bogusława X, fot. 05.12.2019., SNW

Blisko, około 1 kilometr do Mostu Wilhelma Meyera.