Kościół św. Gertrudy w Darłowie
Kościół św. Gertrudy w Darłowie wzniesiono w średniowieczu poza murami miasta. Pierwotnie świątynia miała dwie kondygnacje. Na górnej odprawiano msze i uroczystości sakralne, dolna pełniła początkowo funkcję szpitalną oraz miejsca noclegowego dla pielgrzymów i podróżnych, a z czasem została przekształcona na ossarium, gdzie gromadzono szczątki kostne ze zlikwidowanych grobów.
Kościół św. Gertrudy w Darłowie. Balkony zdobione malowidłami cechu szewców, fot. 21.07.2020, SNW
W 1912 roku w czasie gruntownego remontu zasypano podziemia, obniżono poziom posadzki i zamurowano wejście do ossarium. W latach 1539 - 1945 świątynia była własnością kościoła protestanckiego, ale podczas wojny odprawiono tu również msze dla katolików. Po wojnie do 1988 roku pełniła funkcję kaplicy przedpogrzebowej, a 1989 roku została przekazana parafii rzymskokatolickiej.
Kościół św. Gertrudy w Darłowie. Balkony zdobione malowidłami cechu szewców, fot. 21.07.2020, SNW
Współrzędne:
54°25'28.3"N 16°24'54.9"E
54.424529, 16.415240
W 1497 roku w Darłowie ogromna fala nazwana "Niedźwiedziem Morskim" i wiatr o sile huraganu spowodowały wielką powódź (według dr. Andrzeja Piotrowskiego z Pomorskiego Oddziału Państwowego Instytutu Geologicznego w Szczecinie było to tsunami, które dotknęło całe pomorskie wybrzeże). Domy rybaków i prawie wszystkie domy w Darłowie zostały zniszczone. Te które zostały zalała woda. Zginęło kilka osób i spora ilość zwierząt, wiele drzew zostało powalonych, a wszystkie uprawy w sadach i ogrodach nie nadawały się do spożycia. Port uległ całkowitemu zniszczeniu, a zacumowane tam statki fala wyrzuciła na ląd. Jeden statek osiadł na wzgórzu Kopa (22 m n.p.m.), w pobliżu kaplicy Św. Gertrudy, ponad 3 kilometry od portu.
“Niedźwiedź Morski” zaatakował, według ówcześnie spisanych źródeł, ósmego dnia po narodzinach Maryi, czyli 16 września, dlatego tego dnia co roku przez Darłowo przechodzi procesja ku chwale Boga, Najświętszej Maryi i wszystkich świętych (choć zdarza się, że mieszkańcy przesuwają datę, kilka dni przed lub po 16.09.)
Kościół św. Gertrudy w Darłowie, fot. 21.07.2020, SNW
W 1722 w Darłowie miał miejsce pożar, który strawił wiele dokumentów, dlatego nie można z całą pewnością stwierdzić, jakie były początki tej gotyckiej, zbudowanej na planie sześcioboku budowli. Badacze historii wielokrotnie próbowali określić datę jej powstania. Można tylko przypuszczać, że powstała w XIV albo w XV wieku.
Podobna w formie świątynia, również poświęcona św. Gertrudzie, stoi w Koszalinie przy ulicy Połczyńskiej i jest datowana na rok 1383. Zbudowana jest na planie ośmioboku i należy do kościoła Ewangelicko-Augsburskiego. Świątynia w Darłowie jest na planie sześcioboku i obecnie rzymskokatolicka.
Kościół św. Gertrudy w Darłowie, fot. 21.07.2020, SNW
Kościół św. Gertrudy w Darłowie, fot. 21.07.2020, SNW
Kościół św. Gertrudy w Darłowie, fot. 21.07.2020, SNW
Kościół św. Gertrudy w Darłowie. Zwiedzanie najlepiej tak zaplanować, by nie zakłócać mszy świętej, która jest odprawiana (dane z 2020) w niedzielę o 8.30, 11.00, 12.30, 18.00 oraz w dni powszednie o 7.00 (IX-VI) i 18.00, fot. 21.07.2020, SNW
Kościół św. Gertrudy w Darłowie. Sklepienie gwiaździste z centralnym zwornikiem z krzyżem maltańskim, fot. 21.07.2020, SNW
Kościół św. Gertrudy w Darłowie, fot. 21.07.2020, SNW
Kościół św. Gertrudy w Darłowie, fot. 21.07.2020, SNW
Kościół św. Gertrudy w Darłowie. Polichromie ścienne z fakturą, która imituje marmur, z girlandami oraz figuralne zostały odkryte w czasie remontów w 1961 i 1990 roku. fot. 21.07.2020, SNW
Kościół św. Gertrudy w Darłowie. Na sklepieniu malowidła apostołów i Madonny z Dzieciątkiem, fot. 21.07.2020, SNW
Kościół św. Gertrudy w Darłowie. Organy ufundowane w 1860 roku przez właściciela Towarzystwa Żeglugowego Edwarda Heptenmachera, fot. 21.07.2020, SNW
Kościół św. Gertrudy w Darłowie, fot. 21.07.2020, SNW
Kościół św. Gertrudy w Darłowie, fot. 21.07.2020, SNW
Kościół św. Gertrudy w Darłowie, fot. 21.07.2020, SNW
Kościół św. Gertrudy w Darłowie. Namiotowy dach pokrytym jest gontem dębowym, fot. 21.07.2020, SNW
Kościół św. Gertrudy w Darłowie, fot. 21.07.2020, SNW
Kościół św. Gertrudy w Darłowie. Po pożarze w 1620 roku zmieniono kształt dachu na dwunastoboczny, który wieńczy ośmioboczna wieżyczka z miedzianą iglicą z kulą, krzyżem i kurkiem, fot. 21.07.2020, SNW
Przed kościołem stoi rzeźba św. Gertrudy.
Blisko Poczekalnia Kultury.