Pomnik Czynu Polaków w Parku Kasprowicza w Szczecinie

W Szczecinie na głównej alei Parku Kasprowicza, zwanej ulicą Juliana Fałata, stoi Pomnik Czynu Polaków. Stalowy postument został wykonany w Stoczni Szczecińskiej im. A. Warskiego, a orły w Zakładach Mechanicznych im. Marcelego Nowotki w Warszawie i przypłynęły do Szczecina przez Wisłę, morze Bałtyckie i Odrę.

Na pierwszym planie praca Pani Scholastyki Onifaciuk, emerytki z klubu rękodzieła "Nitka" (kiedyś przy Związku Emerytów, teraz przy Domu Kultury Słowianin), w tle Pomnik Czynu Polaków. Zdjęcie zostało wykonane w trakcie spotkań organizacji pozarządowych POD PLATANAMI na Jasnych Błoniach w Szczecinie, 31.05.2009 roku, fot. Rafał Witkowski

Szczecin, Pomnik Czynu Polaków, fot. 03.07.2023, SNW

Prof. Tomasz Grodzki, Marszałek Senatu RP w dniu Święta Konstytucji 3 Maja składa kwiaty pod Pomnikiem Czynu Polaków w Szczecinie, fot. 2020, Rafał Witkowski

Inicjatywę postawienia pomnika przedstawił w 1972 roku I Sekretarz Komitetu Wojewódzkiego PZPR, Janusz Brych, a koordynacją działań zajęło się Towarzystwo Przyjaciół Szczecina, którego przewodniczącym był Jan Stopyra, ówczesny Prezydent Miasta. W 1976 roku powołano Komitet Organizacyjny Budowy Pomnika, a środki na jego budowę zbierali wszyscy mieszkańcy Szczecina, również dzieci, które chodziły 'od drzwi do drzwi' i znosiły do szkół surowce wtórne (butelki i makulaturę). Od inicjatywy do uroczystego otwarcia minęło 7 lat. Wydarzenie zostało zaplanowane na poniedziałek 3 września 1979 roku, by dzieci rozpoczynające w tym dniu rok szkolny mogły masowo wziąć udział w uroczystości.

Szczecin, Pomnik Czynu Polaków, fot. 1979, Zbigniew Maciejowski

Szczecin, Pomnik Czynu Polaków, fot. 03.07.2023, SNW

Szczecin, Pomnik Czynu Polaków, fot. 10.09.2022, SNW

Przed Pomnikiem Czynu Polaków stoi tablica na jednej nóżce zgodna z Systemem Informacji Miejskiej w Szczecinie, ale więcej informacji zawierają dwie tablice wmurowane bliżej pomnika.

Pomnik Czynu Polaków jest symbolem trwania trzech pokoleń: - Polonii szczecińskiej sprzed II wojny światowej, - pionierom powojennego Szczecina, - pokoleniu rozbudowującemu miasto. Pomnik został odsłonięty 35 lat po zakończeniu II wojny światowej.

Wysokość Pomnika – 22,5 m, rozpiętość skrzydeł – 6,5 m, waga orłów – 60 ton, konstrukcję zatopiono w około 150-tonowej bryle betonu.

Pomnik Czynu Polaków jest dziełem artysty rzeźbiarza Gustawa Zemły, powstał przy współpracy artysty rzeźbiarza Eugeniusza Kozaka oraz projektanta stalowego cokołu, dr. inż. Jerzego Wojciecha Piskorza-Nałęckiego.