Bernhard Wilhelm
DATA i MIEJSCE URODZENIA - 5.10.1843 r., Kamień Pomorski.
DATA i MIEJSCE ŚMIERCI - 26.05.1909 r., Szczecin.
MATKA - ... .
OJCIEC - ... .
RODZEŃSTWO - ... .
ZWIĄZEK MAŁŻEŃSKI - ....... .
ŻONA - dwie żony.
DZIECI - prawdopodobnie troje dzieci.
ADRES ZAMIESZKANIA - Szczecin.
ŻYCIE / PRACA / AKTYWNOŚĆ
Po ukończeniu studiów teologicznych został pastorem w Trzebieszewie (powiat Kamień Pomorski), a w 1872 roku kapelanem pomocniczym w więzieniu w Nowogardzie. W dniu Święta Reformacji - 31.10.1877 roku powierzono mu kierowanie Zakładem 'Kückenmühler' w Szczecinie. Fundatorem tego ośrodka był Gustav Jahn (1818-1888), który w 1862 roku kupił za 8000 talarów parcelę młyna 'Kückenmühler' w Lesie Arkońskim i już rok później, 14.10.1863 roku, oddano do użytku dwa budynki dla 100 upośledzonych dzieci. Funkcje dyrektorów pełnili pastorowie Friedrich Barthold (do 1869) i Otto Heise (do 1876) oraz w latach 1877-1909 Wilhelm Bernhard, który obejmując stanowisko dyrektora zakładów opiekuńczych miał 34 lata. Energicznie przystąpił do rozbudowy, w 1881 wybudowano trzeci dom dla wychowanków, w 1882 dom dla epileptyków, w 1883 dom diakonis. W latach 1888-1889 z jego inicjatywy wybudowano kościół św. Kazimierza (heilige Casimir).
W następnych latach powstawały kolejne obiekty dzięki dobrowolnym datkom dla fundacji ewangelickiej. Wybudowano szkołę, salę gimnastyczną, laboratorium, kaplicę cmentarną, dwa domy starców, pralnię z kominem o wysokości 25 m., kuchnię dla 1000 osób, budynki warsztatów, stajnię. W pierwszym rzędzie starano się nauczyć dzieci podstawowych zasad liczenia, pisania, czytania, dla mniej zdolnych była klasa wstępna, korygowano też wady wymowy.
Wychowankowie ośrodka mieli zajęcia praktyczne w gospodarstwie rolnym, w wielu gospodarstwach ogrodniczych (słynęli z uprawy szparagów), w szkółce leśnej. Uprawy te obejmowały ponad 300 mórg ziemi. Dzieci uczono również w warsztatach koszykarskich, szewskich, szczotkarskich, kowalskich. Pod koniec XIX wieku liczba dzieci wynosiła 1100, opiekowało się nimi 4 lekarzy i siostry ewangelickie (diakonise).
![Image Image](/images/stories/zachodniopomorskie/c_miejsca_2008/sgk_p2270250c.jpg)
![Image Image](/images/stories/zachodniopomorskie/c_miejsca_2008/sgk_img_3119.jpg)
Wilhelm Bernhard podczas 32 lat pracy dokonał wielkiej rozbudowy zakładów 'Kückenmühler'. W 1877 roku przejął 2 budynki, na początku XX wieku było ich 75. Wybudowane wtedy domy były w znacznej części nowoczesne, z centralnym ogrzewaniem i ciepłą wodą. W jednym z budynków mieściło się seminarium dla pastorów, w którym urzędowała najwyższa rada kościelna. W 1908 roku uniwersytet w Greifswaldzie w uznaniu zasług mianował Wilhelma Bernharda doktorem honorowym.
Głaz pamiątkowy dla pastora Wilhelma Bernharda, zbliżenie na inskrypcję, fot. 12.08.2023, SNW
Głaz pamiątkowy dla pastora Wilhelma Bernharda, fot. 12.08.2023, SNW
![](/images/stories/2023_PP_Szczecin/SPP_gB_9W7A8292.jpg)
OSTATNIE MIEJSCE SPOCZYNKU - Kiedy zmarł 26 maja 1909 roku pozostawił w żałobie pracowników i 1400 pensjonariuszy Zakładów 'Kückenmühler'. Został pochowany na pobliskim cmentarzu. Pamięć Wilhelma Bernharda uczczono stawiając głaz pamiątkowy przed kościołem św. Kazimierza oraz nazywając jedną z pobliskich ulic Bernhardstr. (obecnie ul. Wszystkich Świętych).