Hannig Georg
Georg Hannig (1872-1934) - dyplomowany ogrodnik, pierwszy i długoletni (w latach 1900-1928) dyrektor Cmentarza Centralnego w Szczecinie. Współtwórca (wraz z Wilhelmem Meyerem) układu przestrzennego i oryginalnych nasadzeń zieleni. Reformator nagrobków.

Cenotaf Georga Hanniga na Cmentarzu Centralnym w Szczecinie, fot. 29.10.2025, SNW

Georg Hannig
DATA i MIEJSCE URODZENIA - 23 marca 1872 r. w Berlinie
DATA i MIEJSCE ŚMIERCI - 13 listopad 1934 r. w swoim mieszkaniu w Berlinie
MATKA - z domu ....... .
OJCIEC - z zawodu szewc
RODZEŃSTWO - siostra ....... .
ŻONA - Emma Peter, córka szczecińskiego kupca.
ZWIĄZEK MAŁŻEŃSKI - w Szczecinie (data nieznana)
DZIECI - syn Gerhard, w chwili śmierci swojego ojca mieszkał w Stambule
ADRES ZAMIESZKANIA - Przez cały 29-letni pobyt w Szczecinie Hannig mieszkał w służbowym mieszkaniu przy pierwszej bramie cmentarza. W jednym z wywiadów powiedział, że osiedlił się w Szczecinie, bo było to dla niego najpiękniejsze miasto na świecie. Dwa lata przed śmiercią powrócił do Berlina i zamieszkał w mieszkaniu czteropiętrowej kamienicy przy Dillgesstr. 16.
ŻYCIE / PRACA / AKTYWNOŚĆ
Urodził się w rodzinie szewca. Od dziecka cierpiał na chorobę płuc, podobnie jak jego przedwcześnie zmarły ojciec. Z powodu słabego stanu zdrowia nie mógł uczęszczać do normalnych szkół. Zdobył umiejętności ogrodnicze, praktykując u znanych mistrzów sztuki ogrodniczej, m.in. w Stuttgarcie, Budapeszcie, Paryżu (duże doświadczenie zdobyte w ogrodach Wersalu), Lipsku, Berlinie i Metzu, w tym ostatnim mieście studiował też sztukę budowy nagrobków.
01 lutego 1900 roku został wybrany spośród wielu kandydatów na stanowisko dyrektora Cmentarza Centralnego w Szczecinie. Wilhelm Meyer, wymieniany zazwyczaj jako twórca cmentarza, był projektantem jego części budowlanej, Hannig zajął się architekturą zieleni tworząc nekropolię w charakterze parku. Zlecił posadzenie dziesiątków różnych gatunków drzew i krzewów, utworzenie alei i stawów oraz miejsca do spacerów i odpoczynku. Zaprojektował również pola urnowe, w tym teren dawnej żwirowni, gdzie dziś znajduje się Kwatera Zasłużonych.
Zobacz: 1901 - Założenie Cmentarza Centralnego w Szczecinie - artykuł Georga Hanniga
W 1911 roku zorganizował wystawę sztuki cmentarnej, co przyczyniło się do powstania wzorcowych nagrobków oraz przykładów obsadzeń roślin bezpośrednio wokół nagrobka - wizualnie poprawnej oprawy dla pomnika. Mimo wielu oporów udało mu się przeprowadzić reformę estetyczną nagrobków, wprowadzając regulamin, który określał, jak powinny wyglądać groby, by komponowały się z otaczającą je zielenią. Wymogi dotyczyły rozmiarów nagrobka i rodzaju materiału, z jakiego był wykonany, np. zabronił pomników polerowanych, jako że na łonie natury wyglądają sztucznie. Niełatwo było przeforsować te zasady, tym bardziej że przez wielu był za nie krytykowany. A jednak kiedy po latach można było zobaczyć efekt reformy, przyznawano mu rację.
Dyrektor cmentarza był człowiekiem pracowitym (pracował od 5 rano do 20) i bardzo skromnym. Obie te cechy często podkreślano w artykułach o nim. Był prezesem Szczecińskiego i Pomorskiego Związku Wolnych Twórców oraz członkiem komisji, która udzielała porad przy zakładaniu cmentarzy wojennych w Europie. Napisał wiele książek, m.in. o Cmentarzu Centralnym. Miał też drugą pasję - muzykę, a w ówczesnym Szczecinie warunki do jej rozwijania były znakomite.
W 1928 roku Hannig ze względów zdrowotnych zrezygnował z posady dyrektora Cmentarza Centralnego w Szczecinie. W styczniu 1930 roku wyjechał na leczenie do Szwajcarii. Po czym wrócił do rodzinnego Berlina.
OSTATNIE MIEJSCE SPOCZYNKU
Zmarł 13 listopada 1934 roku, mając 62 lata. Z nekrologu zamieszczonego przez wdowę, syna i siostrę (nekrologu odnalezionego przez Alicję Witkowską w Stettiner General Anzeiger z 14 listopada 1934) można się dowiedzieć, że jego ciało zostało spopielone na cmentarzu w północno-zachodniej dzielnicy Berlina w krematorium przy Gerichtstrasse. To krematorium istnieje do dziś, ale cmentarz został pomniejszony, a w pozostałym fragmencie nie ma nagrobka, ani innego upamiętnienia Georga Hanniga. (Pomyłką jest często powtarzana informacja, np. w ,,Encyklopedii Szczecina", że zmarł w Szwajcarii.

fot. Cenotaf Georga Hanniga na Cmentarzu Centralnym w Szczecinie, 29.10.2025, SNW
Po jego śmierci na Cmentarzu Centralnym w Szczecinie został wykonany cenotaf i postawiony w gaju urnowym. Po 1945 roku został mocno zniszczony. W latach 90. XX wieku cokół został odnowiony i przeniesiony na nowe miejsce blisko skrzyżowania alei Północne, alei Dolnej i kwatery 54. Oryginalne popiersie trafiło do Muzeum Narodowego w Szczecinie, a nowe zrekonstruowane przez rzeźbiarkę Monikę Szpener zostało wykonane i ustawione na zabytkowej podstawie w 2005 roku. Renowację cokołu i rekonstrukcję popiersia sfinansowali dawni mieszkańcy Szczecina z Lubeki, inicjatorem był Horst Kramp.

Szczecin - Ludzie i Miasto - wiek XIX, XX i XXI" to projekt, który trwa od 2005 roku, od początku działalności Stowarzyszenia Nasze Wycieczki i cały czas jest w trakcie opracowywania, dlatego w tekście mogą znaleźć się "wielokropki", które będą uzupełniane po znalezieniu, przeanalizowaniu i zweryfikowaniu materiałów źródłowych. Opracowanie tekstu i fotografii: Alicja Witkowska, Żaneta Maciejowska i Rafał Witkowski. ŹRÓDŁA: KSIĄŻNICA POMORSKA IM. STANISŁAWA STASZICA W SZCZECINIE, ARCHIWUM PAŃSTWOWE W SZCZECINIE i ZBIORY WŁASNE STOWARZYSZENIA NASZE WYCIECZKI.


