-
Start
-
woj.zachodnio-pomorskie
-
ciekawe miejsca
- CMENTARZ CENTRALNY w Szczecinie
CMENTARZ CENTRALNY w Szczecinie
Cmentarz Centralny w Szczecinie (do 1945 niem. Hauptfriedhof) jest największym cmentarzem w Polsce oraz trzecim co do wielkości w Europie i jednym z największych na świecie, jego dzisiejsza powierzchnia wynosi około 168 ha. Najwiekszym cmentarzem o założeniu parkowym na świecie jest Cmentarz Ohlsdorf w Hamburgu.
Przy drugiej bramie Cmentarza Centralnego w Szczecinie znajduje się Krzyż Żelazny (żeliwny) postawiony ku pamięci ofiar wojny francusko-pruskiej 1870-1871. 17 grudnia 1980 r., w dziesiątą rocznicę Wydarzeń Grudniowych pod krzyżem stawiano świece ku czci ofiar represji lat 1970-81, fot. 2007, SNW
Został założony w latach 1900-1901, według projektu Wilhelma Meyera, a ostateczny kształt nadał mu Georg Hannig w latach 1900-1928. Można przyjąć, że od jego otwarcia pochowano na nim ponad 300 tysięcy zmarłych (brak archiwum z lat 1901-1945).
Architektura
- główna brama cmentarza o szerokości 77 metrów wzniesiono w latach 1901-1903 w stylu neoromańskim. W 1941 roku została zniszczona podczas nalotów alianckich, po wojnie odbudowana, ale bez kopuły i zegara;
- kaplica główna zbudowana w 1902 roku według projektu Wilhelma Meyera;
- 23 pomniki i tablice, a miedzy innymi pomnik poświęcony Bohaterom Września 1939, Ofiarom Stalinizmu, Tym, którzy nie powrócili z morza, Sybirakom, Pionierom Szczecina, a także Krzyż Katyński oraz najstarszy, z czasów cmentarza garnizonowego, krzyż żeliwny upamiętniający żołnierzy poległych w wojnie francusko-pruskiej 1870-1871;
- XIX-wieczny wiatrak holenderski, przy ul. Mieszka I (obecnie w rękach prywatnego właściciela).
- główna brama cmentarza o szerokości 77 metrów wzniesiono w latach 1901-1903 w stylu neoromańskim. W 1941 roku została zniszczona podczas nalotów alianckich, po wojnie odbudowana, ale bez kopuły i zegara;
Kaplica Głowna na Cmentarzy Centralnym w Szczecinie, fot. 2007, SNW
- kaplica główna zbudowana w 1902 roku według projektu Wilhelma Meyera;
- 23 pomniki i tablice, a miedzy innymi pomnik poświęcony Bohaterom Września 1939, Ofiarom Stalinizmu, Tym, którzy nie powrócili z morza, Sybirakom, Pionierom Szczecina, a także Krzyż Katyński oraz najstarszy, z czasów cmentarza garnizonowego, krzyż żeliwny upamiętniający żołnierzy poległych w wojnie francusko-pruskiej 1870-1871;
- XIX-wieczny wiatrak holenderski, przy ul. Mieszka I (obecnie w rękach prywatnego właściciela).
Cmentarz Centralny w Szczecinie, w tle XIX-wieczny wiatrak holenderski, fot. 2007, SNW
Przyroda
Na wzór ówczesnych nekropolii Hamburga (Ohlsdorf), Wiednia (Zentral Friedhof) i Berlina (Friedrichsfelde) cmentarz w Szczecinie ma charakter parkowy, gdzie szerokie aleje obsadzone są jednogatunkowymi drzewami. Rośnie tutaj ponad 415 odmian drzew i krzewów, m.in.: północnoamerykańskie: jodła kalifornijska, świerk srebrny, sosna (amerykańska i żółta), klon srebrzysty, lipa amerykańska, dąb (czerwony i zimozielony); dalekowschodnie: miłorząb japoński, forsycja zwisła, wiśnia piłkowa; europejskie: platan, leszczyna turecka, jesion wyniosły, jesion mannowy, cis pospolity, grab pospolity, buk (również w formie purpurowej), lipa szerokolistna.
Na wzór ówczesnych nekropolii Hamburga (Ohlsdorf), Wiednia (Zentral Friedhof) i Berlina (Friedrichsfelde) cmentarz w Szczecinie ma charakter parkowy, gdzie szerokie aleje obsadzone są jednogatunkowymi drzewami. Rośnie tutaj ponad 415 odmian drzew i krzewów, m.in.: północnoamerykańskie: jodła kalifornijska, świerk srebrny, sosna (amerykańska i żółta), klon srebrzysty, lipa amerykańska, dąb (czerwony i zimozielony); dalekowschodnie: miłorząb japoński, forsycja zwisła, wiśnia piłkowa; europejskie: platan, leszczyna turecka, jesion wyniosły, jesion mannowy, cis pospolity, grab pospolity, buk (również w formie purpurowej), lipa szerokolistna.
Na cmentarzu można spotkać zwierzęta takie jak: lis, dzik, jenot, borsuk, zając, wiewiórka, jeż, żaba, zaskroniec, bażant, grzywacz i wiele ptaków.
Cmentarz Centralny w Szczecinie, nagrobek rodziny Hentschel, fot. 2007, SNW
Cmentarz usytuowany jest między dzielnicą Gumieńce a Pomorzany, posiada 13 wejść. Pięć bram wejściowych znajduje się od ulicy Ku Słońcu, w tym brama główna, pozostałe wejścia są od ul. Dworskiej i ul.Mieszka I. Przy głównych wejściach znajdują się plansze informacyjne z zaznaczonymi lokalizacjami kwater, ważniejszych nagrobków, krzyży i pomników.
Dla turystów przygotowano dwie ścieżki - historyczną i dendrologiczną, obie zaczynają się przy bramie głównej.
Zobacz również:
WAŁY CHROBREGO - Szczecin
BAZYLIKA (katedra) ŚW.JAKUBA w Szczecinie
ŁASZTOWNIA - RZEŹNIA MIEJSKA w Szczecinie
artykuł Anny Kamińskiej p.n. Mamo, wyjdź już z tego cmentarza, Wysokie Obcasy nr 36 (589), 11 września 2010
'krótki film' ZIELONE TERENY SZCZECINA - LEWOBRZEŻE z 2023 roku.
Komentarze