ZAMEK KSIĄŻĄT POMORSKICH w Szczecinie
Zamek znajduje się na wysokiej skarpie odrzańskiej, między Trasą Zamkową a mostem Długim, dokładnie - przy ul. Korsarzy 34. Jest budowlą składającą się z pięciu skrzydeł, dwóch dziedzińców i Wieży Dzwonów.
Skrzydło północne (kapliczne), łączy się bezpośrednio z Wieżą Dzwonów i dawną kaplicą. Wejście znajduje się w środkowej części skrzydła i prowadzi do holu głównego, gdzie do niedawna mieściła się m.in. kasa zamku i informacje o wystawach i koncertach w Sali Świętoborzyców, Elżbietańskiej, Przybysławy, Galerii Północnej, teatru Krypta, Sali Bogusława.
Skrzydło wschodnie (nadodrzańskie) - z dużego dziedzińca wchodzi się do piwnic Galerii Gotyckiej (wejście J), gdzie do niedawna znajdowały się sarkofagi Książąt Pomorza Zachodniego, a obecnie organiozowane są wystawy. Na parterze - restauracja Zamkowa, na pierwszym piętrze - Kino Zamek, powyżej - m.in. pracownie archeologiczne i konserwacji dzieł sztuki. Na ścianie od strony dziedzińca - płyta pamiątkowa ku czci twórców tej części zamku, książąt Bogusława i Barnima, powyżej zegar słoneczny oraz rynny-rzygacze w formie smoczych głów.
Skrzydło zachodnie - Urząd Marszałkowski
Skrzydło piąte (mennicze) - znajduje się tu płyta z podobiznami księcia Filipa II i Franciszka I, którzy wybudowali piąte skrzydło zamku, by stworzyć w nim muzeum, bibliotekę oraz ośrodek naukowy zbierający i konserwujący dzieła sztuki. W chwili obecnej znajduje się tutaj Centrum Informacji Kulturalnej i Turystycznej oraz Urząd Marszałkowski.
Wieża Dzwonów wzniesiona jest na planie kwadratu. Na ścianie wieży znajduje się kopia gotyckiej figury Ottona z Bambergu. Platforma widokowa znajduje się na wysokości 34 metrów. Powyżej, na barokowym hełmie umieszczono gryfa pomorskiego.
Historia: Książę Barnim I w roku 1243 nadał Szczecinowi prawa miejskie. Jego wnuk Barnim III postawił na wzgórzu kamienny dom, i kaplicę, które stały się zaczątkiem zamku. Ich zarys zaznaczony jest na bruku dziedzińca zamkowego. Bogusław X (1454-1523) powiększył zamek o skrzydło południowe, tworząc okazałą rezydencję, godną żony - Anny Jagiellonki, córki Kazimierza IV Jagiellończyka i Elżbiety Rakuszanki. Wesele odbyło się 2 lutego 1491 roku. Anna była drugą żoną Bogusława X. Poślubiła go 7 marca 1490, w Grodnie mając zaledwie 14 lat. Małżeństwo wzmocniło związki Pomorza z Polską. Anna obdarowała męża ośmiorgiem dzieci: Anną, Jerzym I, Kazimierzem, Elżbietą, Barnimem, Zofią, Barnimem XI, Ottonem i przedłużyła dynastię Gryfitów o około 150 lat. Dalej rozbudową zamku zajmował się ich syn Barnim IX. Renesansowy charakter nadał mu w XVI wieku książę Jan Fryderyk. W latach 1606-1620 książęta szczecińscy Filip II i Franciszek I zbudowali piąte skrzydło zamkowe. Ostatni władca Księstwa Pomorskiego z pomorskiej dynastii Gryfitów, Bogusław XIV, zmarł bezpotomnie w roku 1637. Po wojnie 30-letniej (1618-1648) traktatem westfalskim podzielono Księstwo na dwie części: bogatszą, zachodnią i północną część ze Stralsundem, Wolgast, Wolinem i Szczecinem, ujściem Odry i wyspami Uznam i Rugią zajęli Szwedzi tworząc Pomorze Szwedzkie; część wschodnią, ze Stargardem, Koszalinem, Słupskiem objęła Brandenburgia. Silnie zniszczony zamek częściowo odbudowano. Na początku XVIII wieku Szczecin dostał się pod władzę pruską. Wywieziono wtedy z zamku wszystko, co przedstawiało wartość, większość do Berlina na publiczną licytację. W czasie II wojny światowej zamek został mocno zniszczony, odbudowano go w latach 1958-1982 na planie renesansowej siedziby książęcej. _aktualizacja art. 2018 r.
Blisko:
BAZYLIKA (katedra) ŚW.JAKUBA w Szczecinie
ŁASZTOWNIA - RZEŹNIA MIEJSKA w Szczecinie
Komentarze